Dünyada pek çok kent çoktan petrolsüz ve doğal gazsız bir gelecek için hazırlık ve yatırım yapmaya başladı. Ancak içlerinde bazıları var ki bugün bile neredeyse çok az atık ve karbon emisyonuyla en çevreci kent olmak için yarışıyorlar. 2018 başı itibarıyla sekiz şehirlik onur listesini paylaşıyoruz.
Kopenhag, Danimarka
Danimarka‘nun başkenti, 2025 yılına kadar dünyanın en karbonsuz (karbon nötr) şehri olmak istiyor. 1995 yılından bu yana hızla gelişmiş ve zenginleşmiş olsa da karbon emisyonunu yarı yarıya azaltmayı başaran Kopenhag, özellikle sürdürülebilir ulaşıma büyük yatırımlar yapıyor. Yüksek kalitede toplu ulaşım sistemleri, araçlara kapalı çok geniş kent alanları, bisikletli ulaşıma yönelik destek ve ayrıcalıklar, bölgesel toplu ısınma ve soğutma tesisleri şehrin çevreci yatırımlarından bazıları.
Reykyavik, İzlanda
Şehir zaten ısınma ve elektrik ihtiyacını sürdürülebilir kaynaklardan sağlıyor (hidroelektrik ve jeotermal). Ülkedeki evlerin yüzde 95’i bölgesel ısınma ağına dahil. Ülke yönetimi Reykyavik‘teki toplu taşıma sisteminin tamamını 2040 yılına kadar fosil yakıtlardan kurtarmayı hedefliyor, vatandaşları da fosil yakıtlarla çalışan araçlarını kullanmamaları yönünde teşvik ediyor.
Curitiba, Brezilya
Brezilya‘nın sekizinci büyük kenti olan Curitiba’da halkın yüzde 60’ından fazlası sürekli olarak (yani ‘bazen’ ya da ‘trafik çok yoğunken’ değil, her zaman) toplu taşıma kullanıyor. Kaldı ki ulaşımını bisikletle yapmak isteyenler için de tam 250 kilometre uzunluğunda bisiklet yolları var. Merkezdeki belli başlı ünlü caddenin taşıt trafiğine kapatılarak yaya yoluna çevrildiği kentte tahmin edersiniz ki her yer parklarla dolu.
San Francisco, ABD
San Francisco kent meclisinde 2016’da geçen bir yasayla, b,r ABD şehrinde ilk kez olmak üzere, yeni yapılacak her binaya çatısında fotovoltaik (güneş enerjisi) sistemi kurma zorunluluğu getirildi. Plastik poşetlerin 2007’den beri yasaklı olduğu şehir 2009’da kapsamlı bir gıda atık ve yeniden değerlendirme programı başlattı. 2020’de tamamen ‘atıksız’ olmayı planlayan şehirde otobüs ve trenlerin çoğu da sıfır emisyonlu.
Frankfurt, Almanya
Almanya‘nın finans merkezi, 2050 yılına kadar yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanımına geçme hedefi koyan ilk dünya kentlerinden. Yeni yapılacak binaların çok katı enerji kullanım şartlarına tabi olduğu Frankfurt‘ta, PVC gibi tartışmalı malzemelerin kullanımı yasak. Atık miktarını modern atık yönetim sistemleriyle oldukça azaltmayı başaran şehir e-mobilite projelerine de yatırım yapıyor.
Vancouver, Kanada
Vancouver da 2020’ye kadar dünyanın en çevreci şehirlerinden olmak istiyor. 2007 rakamlarına kıyasla karbon emisyonunu 2020’de yüzde 33 azaltmayı hedefleyen şehir, elektrik ihtiyacının neredeyse tamamını hidroelektrik santrallerden sağlıyor olsa da ısınma ve toplu taşımayı da doğal gazdan özgürleştirmek ve sürdürülebilir kılmak için yatırımlar yapıyor.
Kigali, Ruanda
Afrika kıtasının en temiz şehri olduğu söylenen Kigali, son yıllarda hızla gelişen kent planına bolca yeşil alan, bisiklet ve yaya yolları ekledi. Plastik poşetlerin yasak olduğu kentin sakinleri, her ay bir günlerini şehrin toplu temizliğine ayırıyor. Ancak bazı insan hakları örgütleri, özellikle sokakların temizliği konusunda getirilen katı yasaların aslında çok düşük gelirli (ve haliyle bakımına kaynak ayıramayan) halk kesimi üzerinde dolaylı baskı ve kontrol amacıyla da kullanıldığı kanısında.
Ljubljana, Slovenya
2016 Avrupa Yeşil Başkenti ünvanına sahip Ljubljana, tüm elektriğini hidroelektrik santrallerden sağlıyor. Toplu taşımaya çok önem verilen şehirde ayrıca çok geniş bir bisiklet yolu ağı ve çok sayıda taşıta kapalı alan var. Şehir merkezine taşıtların girmesinin yasak olduğu kentin atıklarının yüzde 60’tan fazlası geri dönüştürülüyor. Bu Avrupa‘daki en yüksek oranlardan biri.
Görseller: WikimediaCommons
Kaynak: DeutscheWelle
